Donna Tartt 3. Szczygieł

Pisarka, która potrzebuje na napisanie powieści 10 lat. Donna Tartt jest tajemnicza, a może po prostu żyje własnym życie, to świat stał się bezczelnie wścibski ostatnimi czasy. Słuchając Donny Tartt rozumie się dlaczego potrzebuje tak wiele czasu, żeby coś napisać. Pisanie jest dla niej sięganiem głębiej, analiza świata na bardzo głębokim poziomie. Jest też perfekcjonistką. Potrzebuje skupienia w swojej pracy i wycofania.

"I've tried to write faster and  I don't really enjoyed it", powiedziała w jednym z wywiadów. Boleje nieustannie nad brakiem takiego luksusu spokojnego pisania u polskich pisarzy, zdaje się, że muszą ciągle pisać. Może chcą, nie wiem. A może chcą stworzyć sobie sytuację, w której będą się utrzymywać na przyzwoitym poziomie tylko z pisania.

Inspiracją do napisania powieści był obraz Carela Fabritiusa zatytułowany "Szczygieł", autorka zobaczyła go w zbiorach Mauritshuis w Hadze. Autorka nazywa obraz "duchem przewodnikiem powieści". Malarz zginął w wybuchu razem z większością swoich obrazów. Czytając Donnę Tartt można zauważyć, że pisarka ma niemałą obsesję na punkcie ptaków. I obsesje w ogóle, obsesję szczegółów, obsesję totemów, symboli.

O czym jest "Szczygieł"? Najprościej o dorastaniu. 13-letni Theo jest jednym z ocalałych z zamachu terrorystycznego w MOMA, w którym ginie jego matka. Chłopiec w trakcie chaosu zabiera ze ściany ulubiony obraz matki, wspomnianego wcześniej "Szczygła". Zaczyna się podróż przez lata i miejsca, Nowy Jork, Las Vegas. To przede wszystkim powieść o podróży jaką jest życie i samotności, w której należy się odnaleźć. Theo obsesyjnie poszukuje punktu oparcia

Spodobało mi się bardzo zamieszczone w jednej z recenzji porównanie stosunku Theo do "Szczygła" do golluma i jego skarbu. Książka jest opowieścią o symbolu, przywiązaniu do totemu, którym może stać się sztuka. Sztuka staje się niezwykle istotna dla głównego bohatera, Tartt uświadamia czytelnikowi, jak istotna może być sztuka w życiu człowieka. Ludzie mają filmy, które pomagają im odzyskać optymizm, piosenki naznaczone wspomnieniami, książki, do których nieustannie wracają. 

Czytając książki Tartt po kolei warto zwrócić uwagę na ewolucję stylu pisarki. Oczywiście, każda książka jest pięknie opowiedziana. Epickość fabuły pozostaje niezmienna, ale w "Szczygle" można dostrzec dojrzałość formułowanych myśli. Przy omawianiu Tartt wielokrotnie powraca niezwykle ciekawe określenie - elegancki język, tak elegancki, jak sama Tartt drobna brunetka w białej koszuli i czarnej marynarce. Autorka się wyraźnie rozwinęła."Szczygieł" to powieść wysmakowana, a tym samym powolnie konsumowana smakuje najlepiej. Powieść napisana przez dojrzałego człowieka, który potrafi patrzeć na świat krytycznie.


P.S. Warto przeczytać artykuł Karoliny Sulej w WO tutaj, w którym autorka kreśli ciekawy portret pisarki. Uzupełnieniem mogą być także wywiady z nią.

P.S. 2. Mam ochotę na Charlesa Dickensa po przeczytaniu Tartt, to też jakaś rekomendacja, prawda?

P.S. 3. Po przeczytaniu wszystkich powieści Amerykanki, stwierdzam bezwzględnie, że moja ulubiona książka Tartt to "Mały przyjaciel". 

Komentarze